میراگر ADAS
میراگرهای صفحه فولادی (ADAS (Added Damping And Stiffness از دسته تجهیزات کنترل غیر فعال سازه می باشد و در رده میراگرهای فلزی تسلیم شونده دسته بندی می شود.
عملکرد میراگرهای ADAS
به واسطۀ شکل پذیری فوق العاده و با بوجود آمدن تغییر شکل غیر ارتجاعی در ورقه های(پره) فولادی آن، میرایی سازه را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد و باعث کنترل پاسخ و کاهش نیاز لرزه ای می گردد. سیلان گسترده در تمام حجم فولاد و تامین میرایی هیسترتیک و در پی آن اتلاف فوق العاده انرژی ورودی به صورت انرژی حرارتی، از خصوصیات منحصر به فرد این ابزارها محسوب می شود. این ابزار ها ضمن تامین میرایی از سختی جانبی بالایی برخوردارند، به این دلیل به المان های افزایندۀ سختی و میرایی نامگذاری شده اند.
انواع میراگرهای ADAS
میراگر های ADAS دستگاه هایی می باشند که از تعدادی ورق فولادی موازی تشکیل شده اند و عملکردی بر اساس تسلیم خمشی دارند.
میراگرهای ADAS به دو شکل کلی در سازه های مختلف مورد استفاده قرار میگیرد:
- صفحات فولادی X شکل که به نام های میراگرهای ADAS و یا XADAS نیز شناخته میشوند.
- صفحات فولادی مثلثی شکل که به نام میراگرهای TADS نیز سناخته میشوند.
ورق های X شکل و مثلثی شکل در المان ADAS نسبت به ورق های مستطیلی شکل عملکرد مناسب تری در اتلاف انرژی دارند علت این امر آن است که در ورق فولادی مستطیلی تغییر شکل های پلاستیک فقط به دو انتهای ورق محدود می شود در نتیجه میزان کرنش و انحناء در دو انتها بسیار بزرگ است و این امر باعث رویدادن موارد زیر میشود:
- عمر خستگی صفحه کاهش می یابد.
- در ارتفاع ورق، فولاد در محدودۀ کرنش های الاستیک باقی مانده و سهمی در اتلاف انرژی در اثر تغییر شکل های هیسترتیک ندارد.
امــا ورق های X شکل و مثلثی شکل به صورت یکنواخت در سرتاسر ارتفاع ورق تسلیم می شوند و تغییر شکل پلاستیک در سراسر ورق به شکل یکنواخت توزیع می شود. لذا ماکزیمم مقدار کرنش و انحناء در این حالت به صورت چشمگیری کمتر از مقادیر نظیر در یک ورق مستطیلی با همان تغییر شکل جانبی است و تقریباً تمام حجم فولاد در جذب انرژی مشارکت می کند.
مزیت های استفاده از میراگرهای ADAS
همان طور که قبلا اشاره شد استفاده از میراگرها و جداگرهای لرزه ای در انواع سیستم های سازه ای مزیت های بسیاری دارد، اما استفاده و به کاربردن سیستم میراگرهای ADAS علاوه بر مزیت های کلی میراگرها مزیت های دیگری نیز دارد که در ادامه به چند مورد آن اشاره میکنیم:
- افزایش شکل پذیری و میرایی تا حدود 30 الی 40 درصد و کاهش نیروهای داخلی و تغییر مکان های سازه
- تمرکز ناشی از اتلاف انرژی در این ابزارها، بدون دخالت در مسیر انتقال بار قائم
- اطمینان بالا از عملکرد صحیح آن به دلیل رویه کنترل کیفیت ساخت در کارخانه در مقایسه با قطعات معمول سازه که در کارگاه جوشکاری می شوند.
- برخورداری از چرخه های پسماند کاملاً پایدار بدون افت سختی و مقاومت در بارگذاری چرخه ای
- عدم نیاز به نگهداری و بازدید در مقایسه با سایر ابزارهای کنترل غیرفعال نظیر ویسکوز، ویسکوالاستیک و اصطکاکی و نیز اطمینان از عملکرد بدلیل سادگی مکانیزم آن
- سهولت در تعویض قطعه بواسطۀ اتصالات پیچی و بازگرداندن سازه به وضعیت اولیه پس از زلزله
- درجات نامعینی بالا به دلیل تعدد صفحات در هر میراگر
- عدم ایجاد نیروی محوری در میراگر تحت بارهای ثقلی و نیز سازگاری هندسی در اثر تغییر شکل های بزرگ بدلیل شیارهای لوبیایی و حرکت آزادانه پین ها
- میزان جابجایی بام و Drift طبقات را در حد چشمگیری کاهش می دهد.
- با تغییر شکل های بزرگ و غیر ارتجاعی، مانع ایجاد نیروهای زیاد در بادبند ها واعضای سازه شده و تقاضای موجود روی سازه را کاهش می دهد.
همچنین این سیستم ها با اندکی نظارت اصولی به راحتی اجرا می شوند. در سیستم های قاب خمشی، بادبندی شورون و ساختمان هایی که سیستم مقاوم جانبی ندارند(مثل خورجینی) به راحتی می توان مقاوم سازی ساختمان را با اجرای این سیستم ها عملیاتی کرد.
